Tarih boyunca bakıldığında bir çok şey teoride o kadar çok güzel ki.. Eğer gerçekleşse neler olmazdı.. Lakin bir de işin aslı vardır. Mümkünlüğü gerçekleşebilirliği vardır. Ya da gerçekleşmesi için üstesinden gelinmesi gereken süreç vardır.

Ölme eşeğim ölme, bahar gelince sana yonca yedireceğim derler ya.. İşte aynen öyle.. Baharı bekleyen nice hayaller vardır. Örneğin pantürkizim diye bir şey uydurmuşlar. Bunu ne zaman uydurmuşlar? koca imparatorluk can çekişirken.. Peki ne olacakmış tüm türk devletler bir araya gelecek ve sonra çok güçlü bir devlet olacağız vs. vs.

Teoride mütihiş birşey. Hayali bir harika.. Asyadan avrupaya dev bir türk devleti. Ne müthiş .. ama mümkün mü? ya da mümkün olabilmesi için kaç yıla? ne kadar bütçeye? nasıl bir sürece ihtiyaç var?

Halbuki sen koskoca osmanlısın ve henüz parçalanmamışsın. balkanlardan arap dünyasına hala senin kontrolünde, tüm islam dünyası sana tabi.. ama neden pantürkizm?

elinde zaten var olan değil de neden imkansız olana odaklanılır.. İşte bunun zaten gerçekleşmeyeceğini bilen ve var olanı da elinden almaya and içmiş güçlerin hinliğinden başka hiç birşey değildir. Hitlerin rusyaya yürüyüp orada yok olması gibi.. senin de var olan bir avuç gücünü kafkaslara çine doğru sürdürüp seni tamamen güçsüz hale düşürtmekten başka birşey değildir.

Zaten pantürkizm ile iddia edilen şey yüzyıllardır vardı. Zaten bu ittifak bu dirsek teması yüzyıllarca gerçekti. Zaten bu ittifak vardı. Mesela kırımda vardı bu. ama ne oldu? bir şekilde fitne fesat ile kırım ile aramız açıldı ve elimizden kaybettik. ortasyada türki devletler zaten osmanlıya tabi idi. ama ne oldu? zaten kaybettik. cephe doğal şartlar imkanlar bu birleşmeye zaten müsade etmiyordu.

En azından o dönemin şartlarında bu mümkün değildi. belki 50-100 yıl içinde mümkün hale gelecek. ama hala olgunlaşmasına zaman var.

Yani daldaki kuş ile meşgul edildik.. ve eldeki kuşu kaçırdık..

Mesele buydu.. Teoride mümkündü ama uygulanabilirliği memkün değildi.

Yani ortaya atılan her teori mümkün olamaz. hatta mümkün olacakları da imkansızlaştırmak için böyle teoriler ortaya atılır zihin karıştırılır. ve ittifak bozulur. herşey allak bullak bulur. bu da bir düşman taktiğinden başka birşey değildir. böl parçala yutun başka versiyonudur. içerde bölünmeyi tetiklemektir. fikir ayrılıklarını ortaya çıkarmaktır. gücü parçalamaktır. maceraya sürüklemektir..

Ve öyle de olmuştur.. Enver paşa bir maceranın peşinde ortaasyaya gitmiştir..

Pratikte mümkünlüğünü sorgulayabilmek lazım. kar zarar ve maliyet analizlerini çok iyi yapmak lazım. sadece hayallerle bu olamaz. gerçek hayatın verileri ile bunu ortaya koymalı. gerçekçi olabilmeli.